CHỦ NHÀ LÀ GƯƠNG MẶT MỚI
Phải nhờ vào tư cách đồng chủ nhà, đội tuyển đứng thứ 151 thế giới Guinea Xích Đạo mới được góp mặt lần đầu tiên tại VCK CAN. Chắc chắn, họ không có nhiều tham vọng tiến xa, dù mục tiêu vượt qua vòng bảng cũng chẳng phải quá khó. Đối thủ của Guinea Xích Đạo ở vòng bảng chỉ là Libya, Senegal và Zambia.
Ngoài Guinea Xích Đạo, đấu trường CAN 2012 còn giới thiệu 2 “tân binh” khác là Niger (đứng thứ 98 thế giới) và Botswana (96). Nhìn chung, các đội phân bố khá đều ở vòng bảng, nghĩa là giải năm nay không xuất hiện “bảng tử thần” ở giai đoạn một. Nguyên nhân dễ thấy, có rất nhiều đội mạnh không qua được vòng loại CAN kỳ này, với những nguyên nhân khác nhau. Sự vắng mặt của Nigeria, Cameroon, Nam Phi, đặc biệt là ĐKVĐ Ai Cập, ít nhiều làm CAN 2012 có vẻ kém về chất lượt so với những giải trước đây.

Có 5 cựu vô địch góp mặt tại CAN 2012 là Sudan, Tunisia, Marocco, Bờ Biển Ngà và Ghana. Trong số này, Sudan (đứng thứ 112 thế giới) hiện không còn chút sức mạnh nào so với lúc họ vô địch CAN 1970. Cũng đã 36 năm trôi qua kể từ ngày Marocco đăng quang lần đầu tiên (và duy nhất cho đến nay) trên sân cỏ châu Phi. Theo BXH mới nhất của FIFA thì Bờ Biển Ngà (đứng thứ 16 thế giới) là đội có đẳng cấp cao nhất tại CAN 2012. Tiếp theo là Ghana (29) và Senegal (44). Cũng chỉ có 3 đội này nằm trong Top 50 thế giới.
TÂY PHI TRANH NGÔI VÔ ĐỊCH
Điểm qua hàng ngũ ứng cử viên vô địch, giới quan sát trong làng cầu châu Phi liệt kê 5 đội: Tunisia, Marocco, Senegal, Bờ Biển Ngà và Ghana. Với những người khắt khe hơn thì chỉ có Bờ Biển Nga và Ghana là thật sự đáng mặt anh hào. Nhưng tất nhiên, luôn phải chừa chỗ cho bất ngờ, nên sẽ là điều hợp lý khi phải chú ý thêm 3 đội kia. Dù sao đi nữa, khó mà kéo dài thêm danh sách các đội mạnh đáng gờm tại CAN 2012.
Ngay cả chủ nhà Gabon cũng không có nhiều uy tín trong làng cầu châu Phi. Mali, Zambia, Angola và Burkina Faso đều là các đội có tiềm năng, đủ sức gây khó khăn cho các đối thủ mạnh, nhưng tất cả đều không mạnh đến nỗi có thể đặt ra tham vọng tranh ngôi vô địch.
Tunisia được nể nang chủ yếu nhờ vào thành tích quá khứ. Họ đã dừng bước ngày sau vòng bảng CAN 2010 và khá chật vật khi vượt qua vòng loại của giải năm nay. Marocco thì đang hồi sinh sau một thời gian rơi vào quên lãng. Họ có vẻ tiến bộ về mặt tinh thần thi đấu kể từ khi được dẫn dắt bởi HLV Eric Gerets, và cũng có không ít hảo thủ xem được.
Senegal có vẻ nhỉnh hơn một tí so với 2 đội Bắc Phi vừa nêu, nhưng vẫn còn một khoảng cách đáng kể sau Ghana và Bờ Biển Ngà. Tóm lại, vẫn phải nhận định rằng CAN kỳ này sẽ là cuộc so đọ giữa 2 gã khổng lồ Tây Phi, trong khi đội bóng có nhiều hy vọng gây bất ngờ nhất trong nhóm còn lại cũng vẫn là một đại diện của bóng đá Tây Phi (tức Senegal).
Bờ Biển Ngà được đánh giá cao hơn, qua biểu giá đặt cược ngôi vô địch cũng như qua bảng xếp hạng của FIFA. Nhưng cần nhắc lại, Ghana là đội châu Phi thành công nhất tại World Cup 2010 và họ hơn hẳn Bờ Biển Ngà về sức trẻ.
ĐIỂM DANH NGÔI SAO TẠI CAN 2012
Ngày xưa, Ghana vô địch CAN với ngôi sao Abedi Ayew tỏa sáng ở tuổi 17, đến nỗi ông được gọi là Abedi Pele, cho giống với việc “vua bóng đá” vô địch World Cup 1958 ở tuổi 17. Bây giờ, các con trai của Abedi Pele là anh em Andre và Jordan Ayew đang quyết đi tiếp con đường của bố. Ghana mà vô địch giải này thì nhà Ayew sẽ trở thành gia đình đầu tiên trong lịch sử có cả bố lẫn con đăng quang ở Cúp châu Phi. Nhưng rào cản đối với anh em Ayew lại quá lớn. Đó là anh em Kolo và Yaya Toure, cùng đồng đội của họ trong đội tuyển Bờ Biển Ngà.
Cuộc so tài giữa gia đình Ayew và gia đình Toure là một điểm nhấn đáng xem tại CAN kỳ này. Nhưng tất nhiên, danh sách ngôi sao đáng xem tại CAN 2012 không chỉ dừng lại ở các ngôi sao lừng danh trong hàng ngũ hai ứng cử viên vô địch.
Marouane Chamakh chính là nguyên nhân làm cho Marocco đáng được tôn trọng. Đồng đội của anh còn có Adel Taarabt, Mbark Boussoufa hoặc Oussama Assaidi đáng lưu ý. Senegal có thể trông cậy vào Demba Ba, Mamadou Niang, Moussa Sow hoặc Papiss Demba Cisse - cầu thủ đang giữ kỷ lục là chân sút châu Phi ghi bàn nhiều nhất trong một mùa bóng ở Bundesliga (37 bàn).
Như đã nêu trên, bóng đá luôn ẩn chứa bất ngờ. Ngoài chuyện các đội bóng nhỏ có thể gây được tiếng vang, thì điều quan trọng khiến giới quan sát chờ đợi bất ngờ tại CAN 2012 là khả năng giới thiệu ngôi sao mới tại giải này. Đâu phải hễ Zambia hoặc Sudan không có tham vọng tranh ngôi vô địch thì các đội ấy cũng không giới thiệu được ngôi sao mới đáng cho các tuyển trạch viên châu Âu lưu ý! Trước đây, các tượng đài của bóng đá châu Phi như Jay-Jay Okocha, Kolo Toure hoặc Samuel Eto’o đều được phát hiện tài năng khi họ tỏa sáng ở đấu trường CAN. Kỳ này, liệu CAN có giới thiệu được ngôi sao nào mới?
LỊCH THI ĐẤU
VÒNG BẢNG: từ 21/1 đến 1/2.
Bảng A: Guinea Xích Đạo, Libya, Senegal, Zambia.
Bảng B: Bờ Biển Ngà, Sudan, Burkina Faso, Angola.
Bảng C: Gabon, Niger, Ma Rốc, Tunisia.
Bảng D: Ghana, Botswana, Mali, Guinea.
TỨ KẾT: từ 4/2 đến 5/2.
Nhất bảng A – Nhì bảng B (trận 1)
Nhất bảng D – Nhì bảng C (trận 2)
Nhất bảng C – Nhì bảng D (trận 3)
Nhất bảng B – Nhì bảng A (trận 4)
BẢNG KẾT: ngày 8/2.
Đội thắng trận 1 – Đội thắng trận 2
Đội thắng trận 3 – Đội thắng trận 4
TRANH HẠNG 3: ngày 11/2.
CHUNG KẾT: ngày 12/2.