Đối với một tiền đạo, bạn sẽ để ý tới hiệu suất ghi bàn của anh ta. Tương tự, với một thủ môn sẽ là bao nhiêu trận giữ sạch lưới trong khi với một tiền vệ trung tâm sẽ xoay quanh việc giữ bóng hoặc tỷ lệ những cú tắc bóng thành công, phụ thuộc vào nhiệm vụ người này được giao phó.
Vậy tiêu chí nào được xét tới đầu tiên với các cầu thủ chạy cánh? Theo quan niệm truyền thống, người ta sẽ chú tâm tới việc anh ta thực hiện bao nhiêu quả tạt bóng vào trong vòng cấm. Những cầu thủ đá cánh kiểu mẫu như vậy vẫn thịnh hành trong những trận đấu tại Anh song điều này có thể là một nguyên do không nhỏ khiến ĐTQG của họ thất bại trong những giải đấu lớn gần đây.
Tất nhiên, vẫn còn giá trị của việc đưa bóng vào bên trong vòng cấm, nhưng đó là khi bạn có nhiều cầu thủ chờ sẵn ở bên trong. Tiêu chí quan trọng với một cầu thủ chạy cánh phải là anh ta kiến tạo được bao nhiêu bàn cho đồng đội lập công, mà một quả tạt chưa chắc đã là một pha kiến tạo.
Vậy những yếu tố nào làm hạn chế tầm quan trọng của những cầu thủ chạy cánh truyền thống?
Robben và Ribery là ví dụ cho những tiền vệ cánh của thời đại mới
1. Hậu vệ tấn công biên và xu hướng dạt vào trong
Chiến thuật ngày một phát triển và các hậu vệ cánh không còn giới hạn ở trong phần sân nhà mà đã được khuyến khích dâng cao hơn. Trong những tình huống hậu vệ phía sau băng lên, muốn không giẫm chân nhau những cầu thủ chạy cánh phải dạt vào bên trong để tạo ra những tình huống ăn bàn. Một số ví dụ điển hình cho phong cách chơi này đó là Ronaldo, Messi, Ribery hay Robben.
2. Những hàng phòng ngự có hệ thống
Với phong cách phòng thủ hiện đại của các đội bóng ngày nay, không có nhiều không gian để cho những mũi tấn công cánh có thể dắt bóng tới sát đường biên ngang rồi tạt bóng vòng vòng cấm.
Các cầu thủ đá cánh bên phía đối phương thường có xu hướng lui về như một hậu vệ thứ 2 khi đội của anh ta không có bóng. Điều này hạn chế hiệu quả của các cầu thủ tấn công cánh khi phải đánh bại tới 2 người. Và từ đó dẫn tới việc những tiền vệ tấn công như Mata, Iniesta và Carzola hữu dụng hơn so với cầu thủ chỉ chạy theo một đường thẳng ở biên.
Vẫn còn một số đội bóng như Stoke City và West Ham sử dụng mẫu tiền vệ cánh điển hình – những người phù hợp với lối chơi của họ. Nhưng đó chỉ là số ít và hai cái tên kể trên cũng chỉ thuộc dạng tầm tầm bậc trung tại Anh và điều đó càng cho thấy bóng đá hiện đại đã dần không có chỗ cho những cầu thủ chạy cánh truyền thống.
3. Sự thay đổi của những tiền đạo cắm
Là cây săn bàn thượng thặng nhưng Cavani cũng không cố định trong vòng cấm
Những quả tạt từ hai biên sẽ có độ sát thương cao hơn nếu trong vòng cấm có nhiều cầu thủ chờ sẵn, đó là điều đương nhiên. Sở dĩ Beckham và Giggs có thể đạt tới đỉnh cao ở vị trí của mình là bởi thời điểm đó đội bóng của các anh chơi với một cặp tiền đạo ở phía trên.
Còn hiện tại, rất nhiều đội bóng chơi với sơ đồ chỉ có một tiền đạo cắm ở phía trên. Hơn nữa, người này cũng không cố định trong khu vực 16m50 trước khung thành đối phương mà có sự liên lạc nhiều hơn với các vệ tinh xung quanh để đóng góp vào lối chơi chung. Vì vậy, những cầu thủ chạy cánh kiểu mẫu thời điểm này được cho là không phù hợp.
Mạnh Hùng (Báo bóng đá điện tử: ibongda.vn)