1. "Suffoco" tiếp tục được ưa dùng
Những năm gần đây, chúng ta đã thấy được một cuộc cách mạng ở vị trí số 10. Mario Mandzukic ngoài nhiệm vụ ghi bàn đã được giao phó vai trò như một tiền vệ tấn công, theo sát Andrea Pirlo khiến anh không thể làm bóng từ xa. Phương án này được gọi với cái tên "Suffoco".
"Regista" - Pirlo hoàn toàn tắt điện trước "Suffoco" - Mandzukic
Đó là giải pháp vô hiệu hóa một "Regista", những tiền vệ tổ chức được lùi sâu để có thêm không gian sáng tạo. Như chúng ta đã thấy ở đấu trường danh giá UEFA Champions League, Mandzukic cộng với sự hỗ trợ của Toni Kroos đã khiến Pirlo mất hút, Xabi Alonso cũng im tiếng bởi sự chăm sóc của Danny Welbeck hay ario Goetze và Ilkay Gundogan phong tỏa hoàn toàn Duda.
Rất có thể "Suffoco" sẽ được nhân rộng trong mùa tới nhất là ở những đội bóng nhỏ tại các giải VĐQG châu Âu.
2. Những tiền vệ hiện đại
Trước đây, bóng đá thế giới quá quen với những số 10 cổ điển, một mẫu cầu thủ như Juan Roman Riquelme, sở hữu lối chơi đầy ngẫu hững và đôi chân ma thuật. Nhưng giờ đây, những con người như vậy dần biến mất bởi sự khắc chế của những tiền vệ càn quét giàu thể lực kiểu Makelele.
Chính vì thế, đã xuất hiện nhiều hơn những tiền vệ nhanh nhẹn và cơ động hơn điển hình là Mesut Oezil rồi sau đó tới Luka Modric. Đó đều là những cầu thủ toàn diện có thể dẫn dắt lối chơi, đi bóng, tung ra những đường chuyền chết chóc ở mọi cự ly và không bị giới hạn trong một phạm vi hoạt động cụ thể.
Luka Modric đại diện cho mẫu tiền vệ khá hiện đại
Trước đó, từng có mốt những tiền vệ tổ chức lùi sâu được gọi với cái tên regista với Pirlo là một kiểu mẫu nhưng với đối trọng “Suffoco" như đã nói ở trên, người ta nhận thấy một điều, những regista đó quá thiếu tốc độ bứt phá. Xabi Alonso chậm, Pirlo rất chậm trong khi Xavi cũng không nhanh hơn là bao.
Thời của những tiền vệ hiện đại đang tới, Modric và người đàn em Mateo Kovacic ở đội tuyển Croatia của anh rất có tương lai.
3. Bóng đá Ý ngả sang sơ đồ 4 hậu vệ
Mùa này chứng kiến trào lưu 3 hậu vệ và đặc biệt nổi bật tại đấu trường Seria A. Phần lớn những đội bóng của Ý sử dụng 3-4-3 hoặc 3-5-3.
Walter Mazzarri từng có thời gian rất thành công với sự biến hóa trong sơ đồ 3-5-1-1 tại Napoli nhưng vào cuối mùa, cả ông và Vincenzo Montella của Fiorentina đều chuyển về 4 hậu vệ.
Sau thời gian sử dụng 3 hậu vệ, Montella đã có sự thay đổi
Thất bại toàn diện của đội bóng đi đầu trong việc sử dụng 3 hậu vệ là Juventus trước Bayern Munich tại Champions League đã chỉ ra một điều rằng chiến thuật này bộc lộ những điểm yếu chết người nếu gặp phải những đội bóng mạnh về tấn công biên. Không để lặp lại sai lầm, Juve và một số đội bóng khác đang xem xét việc thay đổi lối chơi trong mùa tới.
4. Chơi với 3 hậu vệ khi thiếu người
Bị mất người do cầu thủ chấn thương hoặc treo giò luôn là bài toàn khó khăn với các HLV. Trước đây ở Porto, Jose Mourinho từng bố trí khoảng 1 giờ mỗi tuần để đội bóng của mình chơi với chỉ 10 người để họ thích ứng với những trường hợp đột xuất.
HLV Villas-Boas là người rất giỏi đọc trận đấu
Đầu mùa này, khi phải chơi thiếu người khi gặp Arsenal, HLV Andre Villas-Boas của Tottenham đã chuyển sang sơ đồ 3 hậu vệ với Gareth Bale chơi tự do bên cánh trái. Điều đó giúp Spurs vẫn giữ được mạch tấn công trong khi sơ đồ 4-4-1 có thể an toàn nhưng sẽ làm triệt tiêu sức công phá khi cần bàn thắng.
5. Những cuộc đấu trí giữa các thế hệ khác nhau
Vài năm gần đây, rất nhiều HLV trẻ tuổi được tạo cơ hội để tỏa sáng. Với thành công rực rỡ của Pep Guardiola, đã có nhiều hơn những chiến lược gia U40 được cho thử lửa như Antonio Conte, Andre Villas-Boas, Jurgen Klopp, Vicenzo Montella, Max Allegri hay Andrea Stramaccioni…
Dù có người thành công, có người thất bại nhưng tựu chung họ đã thổi một làn gió mới vào băng ghế huấn luyện. Sự nhiệt tình, không ngừng học hỏi áp dụng công nghệ khoa học hiện đại là điểm mạnh của họ và nó cũng tạo những nét mới mẻ cho bóng đá thế giới.
Heynckes vừa dạy cho hậu bối Vilanova một bài học về tài cầm quân
Trong khi đó, thành công của Bayern Munich mùa này cho thấy bóng đá vẫn còn có những “mảnh đất giành cho người già”. Ở cái tuổi 67, HLV Jupp Heynckes đã một tay đưa “Hùm xám” tới trận chung kết Champions League thứ 2 liên tiếp sau 2 mùa bóng. Trong 2 trận bán kết với Barcelona vừa rồi, ông đã dạy cho HLV trẻ tuổi Tito Vilanova biết thế nào là cầm quân.
Ở một góc độ khác, dù không vang dội như người đồng nghiệp ở nước Đức, nhưng Steve Bruce cũng đang có sự trở lại ấn tượng. Sau khi bị Sunderland sa thải, ông đã âm thầm gây dựng Hull City lớn mạnh hơn và vừa giành quyền trở lại giải Ngoại hạng. Điểm nhấn của Bruce là vẫn dụng hiệu quả sơ đồ 3-5-2 lạ lẫm với bóng đá Anh cũng như phát huy tối đa khả năng của các cầu thủ.
Mỗi nhà mỗi cảnh, nhưng những cuộc đấu trí giữa các thế hệ khác nhau sẽ tạo ra nhiều màu sắc đa dạng cho làng bóng đá thế giới.
6. Dõi theo bước chân Pep Guardiola
Đến giờ, sau thất bại mất mặt của Barcelona với tổng tỉ số 0-7 sau 2 lượt trận trước Bayern Munich, người ta mới thấy rõ được sự thiếu vắng của Pep Guardiola. Không có ông, người nâng tầm vị trí “số 9 ảo”, Barca hoàn toàn gặp bế tắc trong tấn công dù cũng vận hành chiến thuật này.
Sự trở lại của Guardiola trên đường pitch là rất được chờ đợi
Và điều đó hứa hẹn cũng sẽ được tái hiện ở chính Bayern Munich khi ông là thuyền trưởng mới của đội bóng xứ Bavaria mùa sau. Động thái đầu tiên của Pep đó là việc ông đưa về tài năng trẻ Mario Goetze, người được mệnh danh là “Messi nước Đức” và gần như chắc chắn sẽ đóng vai trò “số 9 ảo” tại đội bóng anh vừa cập bến.
Guardiola có một trường phái bóng đá tiki-taka đã làm nên thương hiệu được rất nhiều đội bóng xem như hình mẫu để học hỏi và người ta đang rất chờ mong ông áp dụng nó cho Bayern thế nào. Có thể như vậy, nhưng cũng không loại trừ chiến lược gia 42 tuổi này sẽ xây dựng cho đội chủ sân Allianz Arena một cá tính riêng biệt khác hẳn với quá khứ trước đây.
Dù thế nào đi nữa, những bước chân của bậc thầy chiến thuật như Pep Guardiola sẽ được rất rất nhiều nhà chuyên môn và cả những người hâm mộ trái bóng tròn dõi theo trong mùa tới.
Mạnh Hùng (Báo bóng đá điện tử: ibongdavn.com)
