Moyes sẽ "nhận gạch" trong ngày trở lại Goodison Park?
David Moyes đã được Sir Alex Ferguson đích thân lựa chọn để thừa kế ông ở Man United và sau một chiến thắng cuối cùng trên sân nhà trước West Ham ngày 12/5/2013, khán giả ở Goodison Park đã dành cho Moyes mọi lời chúc phúc tốt lành nhất.
Nhiều khả năng tình cảm và sự tôn trọng đó sẽ không xuất hiện hôm Chủ nhật này khi Moyes lần đầu tiên trở lại mái nhà xưa với tư cách HLV của đối thủ. Thời đại đã thay đổi, và quan hệ giữa Everton và cựu HLV của họ cũng thế.
Dưới thời người kế nhiệm của Moyes, Roberto Martinez, Everton đang theo đuổi một suất dự Champions League và có nhiều hơn Man United 9 điểm (Everton hiện có 66 điểm), đang có thành tích về điểm số tốt nhất của họ ở thời kỳ Premier League, dù cột mốc hiện vẫn là chiếc vé dự Champions League, điều mà Everton từng làm được dưới thời Moyes năm 2005.
Mọi việc càng trở nên khó chịu với HLV người Scotland khi các CĐV Everton không ưa ông vì những nỗ lực của Moyes lôi kéo hai ngôi sao của họ là Marouane Fellaini và Leighton Baines mùa hè vừa rồi. Quan điểm của những người hâm mộ The Toffees đã được thể hiện ở Old Trafford hồi tháng 12 khi Everton đánh bại Man United, một kỳ tích mà Moyes chưa bao giờ làm được khi còn làm việc ở Goodison Park.
Dưới đây là những yếu tố chính sẽ ảnh hưởng tới cuộ đọ sức giữa Martinez và Moyes.
Sự kế thừa
Khi Moyes nhận lại công việc ở Manchester United, họ đã có chức vô địch Anh thứ 20, nhưng nhiều người nhất trí rằng đội hình Quỷ đỏ cần một cuộc cách mạng toàn diện bởi họ quá mất cân đối, với quá nhiều cầu thủ hoặc quá trẻ, hoặc quá già.
Một mùa hè bế tắc trong các vụ chuyển nhượng đã phủ bóng đen lên mùa giải đầy khó khăn của Man United ở Premier League và chiến dịch Champions League nhạt nhòa càng cho thấy đội bóng áo đỏ phải thay đổi.
Ở Everton, Martinez nhận lại một đội hình với phong cách đặc sệt Moyes: tổ chức tốt, làm việc cật lực, kỷ luật chiến thuật chặt chẽ và đầy tinh thần chiến đấu. Ông đã thay đổi, tạo ra một đội bóng hoa mỹ hơn nhiều, nhưng vẫn hiệu quả không kém. Hàng thủ Everton tiếp tục vững chắc với những Phil Jagielka, Sylvain Distin, Seamus Coleman và Baines. Trong khi đó trên hàng công, Martinez trọng dụng những người trẻ và chơi kỹ thuật, tạo ra một đội bóng hoàn toàn khác.
Chuyển nhượng
Mùa hè tồi tệ của Manchester United trên thị trường chuyển nhượng chỉ là những cuộc đuổi hình bắt bóng, với vụ Cesc Fabregas của Barcelona là điển hình, mất rất nhiều thời gian và công sức, để rồi vô ích. Rốt cuộc, họ bỏ ra 27,5 triệu bảng để rước về Fellaini, một thất bại toàn diện. Việc lôi kéo Fellaini, và cả Baines, đã khiến quan hệ của Moyes với Everton đổ vỡ. Tuy nhiên, với việc chiêu mộ tiền vệ người Bỉ, Moyes có lẽ đã giúp đỡ nhiều hơn là làm suy yếu Everton.
Martinez đã sử dụng khoản tiền đó hết sức khôn ngoan, bao gồm cả việc chi cho các hợp đồng mượn Romelu Lukaku từ Chelsea và Gareth Barry từ Man City, đồng thời chi 13,5 triệu bảng cho James McCarthy của Wigan. Cả 3 cầu thủ đó đã chơi rất hay cho Everton mùa này và Martinez vẫn còn dư tiền bán Fellaini. Góp thêm phần kịch tính, chữ ký cuối cùng của Moyes ở Everton lại là một phát hiện lớn nữa của Goodison Park. John Stones, đến từ Wigan, được dự báo sẽ khoác áo ĐT Anh trong tương lai không xa.
Chiến thuật
Nhận định chung của nhiều người rằng Everton dưới thời Moyes thuần túy là những công nhân đá bóng có phần bất công với HLV người Scotland. Đầu mùa trước, họ từng chơi thứ bóng đá đầy hứng khởi. Cũng đáng nhắc rằng Moyes đã thừa kế một đội bóng bệ rạc tại Goodison Park năm 2002 và đã biến Everton thành một CLB có thể cạnh tranh ở tốp đầu.
Tuy nhiên dưới thời Martinez, Everton còn tiến bộ hơn nữa, và cả tiến hóa khác hẳn. Phong cách chuyền bóng tốc độ cao của họ giờ đang phát huy hiệu quả lý tưởng. Sức mạnh và sự sắc sảo của Lukaku cũng như trí thông minh của Barry và McCarthy đã thay đổi tất cả. Đó là chưa kể những tài năng trẻ đầy triển vọng như cầu thủ chạy cánh người Bỉ Kevin Mirallas cũng như nhân tố X, tiền vệ công và là tuyển thủ U21 TBN - Gerard Deulofeu.
Một sự so sánh có thể khiến nhiều người ngạc nhiên. Barry hiện là chân chuyền số 1 của Everton mùa này với tất cả 1.966 đường chuyền, trong khi người đứng đầu bên phía Man United Michael Carrick chỉ có 1.645 đường chuyền. Tính tổng cả hai đội, Everton có James McCarthy, Sylvain Distin, Leighton Baines và Phil Jagielka sau Barry, trước khi Wayne Rooney đại diện cho Manchester United xuất hiện.
Tỉ lệ cầm bóng trung bình của Everton sau 34 trận là 55,90% so với 52,47% ở mùa trước, trong khi các con số tương ứng của Man United là 54,97% và 56,30%.
Quan hệ với CĐV
Martinez được chào đón với nhiều hoài nghi ở Everton sau khi ông rớt hạng cùng Wigan, nhưng chiến thắng ở chung kết Cúp FA trước Man City giúp ông có thành tích ở mặt danh hiệu thực ra là tốt hơn Moyes. Kể từ khi ông được bổ nhiệm, HLV người TBN đã dần giành được sự tín nhiệm, rồi tình yêu của các CĐV áo xanh.
Cựu danh thủ Peter Reid, một tượng đài ở Everton, tuyên bố sau chiến thắng 3-0 trên sân nhà trước Arsenal mới đây rằng đó là trận đấu hay nhất của The Toffees kể từ thời hoàng kim giữa những năm 1980. Thất bại trên sân nhà trước Crystal Palace đã làm giảm bớt các kỳ vọng, nhưng Martinez vẫn tin tưởng vào một suất trong tốp 4.
Ở Everton, Moyes rất được ngưỡng mộ và tôn trọng, nhưng quan hệ của ông với các CĐV khó có thể coi là một mối tình đẹp. Ông thường bị chỉ trích vì quá thận trọng, nhất là trong những trận đấu lớn, như thất bại trước Chelsea ở chung kết Cúp FA hay trận thua đầy tiếc nuối trước Liverpool ở bán kết Cúp FA tại Wembley năm 2012.
Moyes lại đối mặt với những chỉ trích tương tự ở Man United sau khi đội bóng áo đỏ đã chơi tấn công rất hay dưới thời Ferguson. Sự giận dữ ở Old Trafford lên cao hơn bao giờ hết sau thất bại 0-3 trên sân nhà dưới tay đối thủ cùng thành phố Man City. Đỉnh điểm của sự chán ghét Moyes là khi một CĐV Man United đã thuê cả máy bay chạy băng-rôn chỉ trích HLV người Scotland trong một trận thắng trên sân nhà trước Aston Villa.
Tương lai
Dù cho chiến dịch này của Everton có kết thúc ra sao, Martinez đã có màn ra mắt lý tưởng trong mùa đầu tiên và giành được sự ngưỡng mộ từ các CĐV áo xanh bởi cá tính và cách tiếp cận trận đấu của ông. Tuy nhiên, tương lai ở Goodison Park là không chắc chắn chút nào. Everton có Lukaku, Barry và Deulofeu - những hợp đồng cho mượn sẽ chia tay CLB cuối mùa này, trong bối cảnh cả ba đều là những nhân vật quan trọng trong chiến dịch của họ mùa giải 2013/14.
Trong khi đó, nếu Moyes được gia đình Glazer ủng hộ, ông sẽ có cơ hội thật sự tái thiết lại đội bóng theo ý mình trong mùa Hè. Với Nemanja Vidic, Rio Feridnand và Patrice Evra nhiều khả năng đều ra đi cuối mùa này, hàng thủ là nơi Moyes cần tái thiết đầu tiên.
HLV người Scotland cũng cần tìm một tiền vệ đẳng cấp thế giới và cách sử dụng chữ ký 37,7 triệu bảng Juan Mata sao cho hiệu quả nhất, trong một hệ thống tấn công còn có cả Wayne Rooney, Robin van Persie, Adnan Januzaj và có thể là Shinji Kagawa.
