
Trong môn thể thao được tôn vinh là Vua, loạt đá penalty phân định kẻ thắng người thua gây tổn hại nơ-ron thần kinh nhất. Với chỉ một cú sút nhưng lằn ranh giữa người hùng và tội đồ là vô cùng mong manh: hoặc bạn được tung hô tận lên mây, hoặc sẽ bị dìm xuống tận đáy giận dữ.
Áp lực tinh thần hoàn toàn thuộc về cầu thủ lãnh trách nhiệm đá phạt, chứ không phải thủ môn, những người không bao giờ bị khiển trách nếu để bóng bay vào lưới nhưng sẽ được phủ trong ánh hào quanh nếu cản phá thành công. “Loạt đá penalty là trò xổ số”, cựu HLV ĐT Anh Fabio Capello từng nhận xét như vậy. “Tôi nhớ một vài trụ cột không dám nhận đá phạt bởi họ không cảm thấy chắc chắn có thể ghi bàn”.
Tuy nhiên, theo Greg Wood, giảng viên khoa Khoa học Thể dục và Y tế thuộc trường đại học Exeter, Anh thì đá phạt đền là trò “tâm lý chiến”. Vẫn là các thủ môn có đủ điều kiện để gây xáo trộn tâm lý cho đối thủ: nhảy tưng tưng trong khung thành, đeo găng có miếng phản quang và mặc áo ngoại cỡ có thể giúp anh ta trông to lớn, đáng sợ hơn khi trải dài cánh tay.

“Lợi thế của thủ môn là có thể gây chú ý cho cầu thủ đá phạt, khiến anh ta phải nhìn vào mình, phải định hướng góc sẽ đá”, Wood cho biết. “Chúng tôi gọi đó là sự gắn kết gần gũi – nơi tôi nhìn sẽ là nơi tôi có xu hướng hành động tiếp theo. Ví dụ, nếu bạn đang lái xe và bạn sẽ chú ý điều gì đó ngoài cửa xe phía bên trái, bạn xe đánh lái trôi sang trái”.
“Có nghĩa nếu bạn nhìn vào khu vực giữa khung thành của thủ môn, cú sút sẽ hướng vào giữa nhiều hơn”.
Một quả sút phạt đền hoàn hảo, theo các nhà toán học thuộc trường ĐH John Moores, Liverpool là trái bóng hướng vào góc cao với tốc độ 90 đến 104 km/giờ. Nếu tốc độ bóng đi nhanh hơn sẽ làm tăng nguy cơ thiếu chính xác, và chậm hơn sẽ bị cản phá.
Ngoài ra, chú ý đến chuyển động cơ thể đối phương cũng sẽ giúp cả thủ môn và cầu thủ đá phạt trong cuộc đối đầu tay đôi. Một số thí nghiệm cho thấy nhìn vào hông người đá ngay trước khi sút bóng đoán được hướng đi của bóng. Một số khác gợi ý cầu thủ đá phạt đền hãy nhìn vào đầu gối thủ môn. Khi đầu gối chân trụ của một thủ môn được mở rộng nhất thì anh ta sẽ đổ người sang hướng ngược lại.

Cùng với đồng nghiệp Mark Wilson, Greg Wood đã nghĩ ra phương pháp cho các cầu thủ đang được đào tạo tại trường thử vận dụng. Đợt đào tạo kéo dài 7 tuần với bài học nhìn chằm chằm vào một điểm mục tiêu, có thể góc trái hoặc góc phải khung thành trước khi thực hiện cú sút.
Theo Wood, cách này không chỉ giúp thực hiện chính xác cú sút, mà còn giúp cầu thủ rũ bỏ sự lo lắng. Và kết quả của cuộc thí nghiệm không đến nỗi tồi. “Người Đức tỏ ra tuyệt vời trong các loạt đá penalty khi có tỷ lệ thành công tới 82%, trong khi người Anh chỉ là 18, 19%”, Wood nhận định.
“Có thể người Đức kiểm soát tình huống tốt hơn, ít lo âu hơn và luôn nghĩ sẽ làm tốt. Còn các tuyển thủ Anh lại gánh tất cả kỳ vọng lên vai, và những thất bại trong quá khứ khiến họ cảm thấy sợ hãi trong tâm trí”.
bongdaplus.vn